Sokół 1000 M-111

Sokół 1000 M-111

Sokół 1000 M-111
autorem artykułu jest Aleksander Sowa

Wskutek nadwyżek produkcyjnych Warszawskiej wytwórni motocykli CWS M-111, w poÅ‚owie lat trzydziestych zdecydowano siÄ™ na skierowanie ich również na rynek cywilny. W zwiÄ…zku z czym nazwÄ™ wojskowego CWS M-111 zmieniono na bardziej marketingowÄ… – Sokół 1000 M-111.

Motocykle te braÅ‚y udziaÅ‚ w miÄ™dzynarodowych rajdach dÅ‚ugodystansowych, odnoszÄ…c spore sukcesy. Przy okazji w ich takcie wykrywano usterki, które potem weryfikowano podczas produkcji, trwajÄ…cej przez sześć lat – aż do 3 wrzeÅ›nia 1939 r. W tym czasie motocykl byÅ‚ produkowany bez wiÄ™kszych zmian, również z wózkiem bocznym konstrukcji inż. StanisÅ‚awa Panczakiewicza. W ramach planowanych modyfikacji w 1938 r. powstaÅ‚ nawet model rozwojowy M-121, który charakteryzowaÅ‚ siÄ™ wyposażeniem w napÄ™d także koÅ‚a wózka bocznego. PozwalaÅ‚o to na o wiele Å‚atwiejsze poruszanie siÄ™ motocyklem, szczególnie w trudnym terenie. Pomimo doskonaÅ‚ych wÅ‚asnoÅ›ci terenowych motocykl M-121 nie wszedÅ‚ niestety do produkcji. PrzeszkodziÅ‚ w tym wybuch wojny. Mimo nie wprowadzania Sokołów M121, również motocykle M-111 byÅ‚y chwalone za swoje doskonaÅ‚e wÅ‚asnoÅ›ci trakcyjne. W terenie wygrywaÅ‚ z podobnymi konstrukcjami Harleya-Davidsona i Indiana, dorównujÄ…c niemieckim BMW.

SokoÅ‚y M-111 wykorzystywano głównie zgodnie z przeznaczaniem: w policji, na poczcie i w wojsku – w oddziaÅ‚ach Å‚Ä…cznikowych i rozpoznawczych. MógÅ‚ sÅ‚użyć np. jako ruchome stanowisko karabinu maszynowego w pododdziaÅ‚ach piechoty. WziÄ…Å‚ udziaÅ‚ w Kampanii WrzeÅ›niowej. ByÅ‚a to tak udana konstrukcja, że jego widlaste silniki poza oczywistym zastosowaniem motocyklowym wykorzystywane byÅ‚y również do napÄ™du motorowych drezyn kolejowych DKM, czy podnoÅ›nika hydraulicznego. W motocyklu tym zastosowano kilka niecodziennych rozwiÄ…zaÅ„ konstrukcyjnych.

Dla przykÅ‚adu wózek boczny miaÅ‚ miÄ™kkie mocowanie za poÅ›rednictwem dwóch przegubów kulowych i resoru ćwierćeliptycznego, co znakomicie uÅ‚atwiaÅ‚o jazdÄ™ w terenie, szczególnie w wypadku zaÅ‚adowanego motocykla. Manetka gazu zamontowana byÅ‚a nietypowo, bo z lewej strony ale nierzadko uÅ‚atwiaÅ‚o to wydostawanie motocykla – szczególnie z wózkiem bocznym (zamocowanym z prawej), który utknÄ…Å‚ w grzÄ…skim terenia. IdÄ…c obok motocykla, swobodnie można byÅ‚o go również pchać, s jednoczeÅ›nie terujÄ…c poÅ‚ożeniem przepustnicy. Motocykl wyposażony byÅ‚ w silnik czterosuwowy, dolnozaworowy, dwucylindrowy, dÅ‚ugoskokowy (Å›rednica x skok cylindra: 83x92 mm) w ukÅ‚adzie widlastym o rozwarciu cylindrów 45°, chÅ‚odzony powietrzem o pojemnoÅ›ci skokowej: 995,4 cm³ i mocy: 18 KM przy 3000 obr./min oraz maksymalnie 22 KM przy 4000 obr./min. Niski stopieÅ„ sprężania (5:1) pozwalaÅ‚ na wykorzystywanie niskooktanowego paliwa, co byÅ‚o istotne w przypadku przewidywanego deficytu paliwowego w trakcie dziaÅ‚aÅ„ wojennych. NapÄ™d przekazywany byÅ‚ za poÅ›rednictwem Å‚aÅ„cucha na tylne koÅ‚o, przez trzybiegowÄ… skrzyniÄ™ biegów sterowanÄ… rÄ™cznie i mokre, wielotarczowe, sprzÄ™gÅ‚o sterowane nożnie. Motocykl zbudowany byÅ‚ w oparciu o podwójnÄ… zamkniÄ™ta ramÄ™ rurowÄ…. KoÅ‚o przednie zawieszone byÅ‚o na widelcu trapezowym z zespoÅ‚em sprężyn i tÅ‚umikami ciernymi, tylne byÅ‚o zawieszone sztywno. Wzajemnie wymienne koÅ‚a o rozmiarze 19 x 4,40 zapewniaÅ‚y dobre prowadzenie na nierównej nawierzchni. Hamulce – rzecz jasna bÄ™bnowe przy czym jednak, tylny dziaÅ‚aÅ‚ również na koÅ‚o wózka. Oprócz tego Sokół M-111 miaÅ‚ hamulec postojowy.

Masa własna motocykla solo/z wózkiem wynosiła odpowiednio 270/375 kg a dopuszczalne obciążenie to aż 280 kg. Motocykl osiągał z wózkiem maksymalnie 90 km/h i zużywał 7-7,5 l paliwa oraz 0,3l oleju na 100 km, zaś typową prędkością było ok. 60 km/h.

Zawsze, od początków produkcji był drogim motocyklem, co na pewno maksymalnie przyczyniło do dbania o niego i nie złomowaniu wyeksploatowanych egzemplarzy. Pewnie dlatego dziś po 70 latach może cieszyć kolekcjonerów i pasjonatów osiągając znów wysokie ceny.

--
Aleksander Sowa
----------------------
www.wydawca.net

Artykuł pochodzi z serwisu www.Artelis.pl

Zobacz takze:
Do dużych i wielkich pieniędzy trzeba dorosnąć
Miliony w spadku - i spełniam marzenia
Odciski- mały bolesny problem
Fiat 126p kabriolet czy BOSMAL 126 Cabrio?
Rozruch ekonomiczny Fiata 126p... i nie tylko